هول و هراس تاریخ در فیلم هومن سیدی/نقد جاناتان هالند بر جنگ جهانی سوم

جنگ جهانی سوم هومن سیدی میخواهد بگوید کسی که هیتلر را نمیشناسد میتواند به یک هیتلر تبدیل شود.
سینماپلاک؛ «جنگ جهانی سوم» تازهترین ساخته هومن سیدی که در بخش افقهای جشنواره ونیز حضور دارد روز گذشته در سالن دارسانا به نمایش درآمد. جاناتان هالند منتقد در اسکریندیلی در یادداشتی درباره این فیلم نوشت:
با توجه به نیاز شدید به یک تریلر خوب و شفافیت قصهای با مایههای اخلاقی، «جنگ جهانی سوم» داستان طاقتفرسا اما متقاعدکنندهای است از اینکه چگونه یکی از قربانیان زندگی یاد میگیرد از کسانی که به او ستم روا داشتهاند تقلید کند.
«جنگ جهانی سوم» ششمین فیلم بلند هومن سیدی کارگردان ایرانی که عمدتأ در فضایی شبیه به فیلمی بد درباره هولوکاست میگذرد قبل از اینکه بیش از پیش سیاه و تیره شده و به یک تراژدی بدل شود مثل یک کمدی کاملا سیاه آغاز میشود.
سیر و سفر فیلم از طریق نقشآفرینی جذاب و خارقالعاده محسن تنابنده بازیگر اصلی و قهرمان ستمدیدهی فیلم مجسم میشود.
آثار سیدی در کشورش همواره مورد تقدیر بوده و اولین نمایش «جنگ جهانی سوم» در بخش افقهای ونیز میتواند سبب شود این فیلم در آینده نمایشهای بیشتری در سطح بینالمللی داشته باشد.
فیلمنامه به دقت طراحیشده «جنگ جهانی سوم» با صحنهای کوتاه اما گویا بین شکیب (تنابنده، بازیگر «قهرمان» اصغر فرهادی) که بعدِ از دست دادن همسر و پسرش در زلزله همچنان در سراشیبی مالی و فروپاشی عاطفی
قرار دارد و کارگر جنسی ناشنوای لرزان و متزلزل (مهسا حجازی) با آن چشمهای درشت شروع میشود.
بسیاری از تمهای فیلم به زیبایی و در یک تبادل کوتاه بین این دو که بهواسطه قربانی بودنشان با هم پیوند پیدا کردهاند خلاصه میشود.
ما بینندهها که بهواسطه دوربین پیمان شادمانفر در این تجربه هولناک گیر افتادیم خود را در منطقهای تاریک و سیاه میبینیم که هول و هراس تاریخ به صورت یک سرگرمی مصرفی پیش چشممان به نمایش درمیآید.
اگرچه ممکن است برخی حس کنند در شباهتهای بین تولید فیلم و هولوکاست بیش از حد اغراق شده است. جنگ جهانی سوم در سطح پلات گیرا و جذاب است، رویدادها آنچنان سریع رخ میدهند که بیننده سر به هوا سر نخ داستان را گم میکند و المانهای کلیدی فیلم اغلب از طریق لحظات زودگذر دیالوگ آشکار میشوند.
سیدی به ما میگوید ممکن است زمان عوض شود اما شیوههایی که نهاد قدرت از آنها بهره میگیرد، یکسان باقی میمانند و همیشه کسی در پائینترین نقطه هرم وجود دارد که از فراموش شدن سر باز میزند.
در یکی از آن لحظات سریع و گذرای دیالوگهای روشنگری که «جنگ جهانی سوم» را برجسته میکنند، کارگردان فیلمی که شکیب به عنوان کارگر و سیاهی لشگر کاری در آن برای خود دست و پا کرده از او میپرسد آیا میداند هیتلر چه کسی بوده و جواب او منفی است. این فیلم مضطربکننده به ما گوشزد میکند هر کسی که هیتلر را نمیشناسد قابلیت تبدیل شدن به هیتلر را دارد.
منبع: دنیای تصویر
بیشتر بخوانید: