یک بار دیگر زنان از جایزه بی نصیب ماندند

فاطمه باقری؛ پنجمین دوره جشنواره فیلم فجر در سال 1365 و در اوج جنگ میان ایران و عراق با بیش از 227هزار مخاطب در تهران و 23مرکز استان برگزار شد.

مسابقه سینمای ایران، مرور یک سال سینمای ایران، سینمای ایران و جشنواره‌های حرفه‌ای بخش‌های ملی و سینمای کودکان و نوجوانان، چشم انداز سه قاره و نمایش‌های ویژه بخش‌های بین‌المللی این دوره از جشنواره فیلم فجر را تشکیل می‌دادند.
از نکات مهمی که در این دوره مورد توجه رسانه‌ها قرار گرفت، حضور سه نسل از فیلمسازان در کنار هم در جشنواره پنجم بود. کارگردان‌های مهمی مثل عباس کیارستمی، ناصر تقوایی، داریوش مهرجویی و مسعود کیمیایی از نسل فیلمسازان قبل از انقلاب، محسن مخملباف، رسول ملاقلی‌پور، شهریار بحرانی، کیومرث پوراحمد، کیانوش عیاری و… از فیلمسازانی که اولین فیلم بلندشان را بعد از انقلاب ساخته بودند و چهره‌های جوانی مثل ابراهیم حاتمی‌کیا، پوران درخشنده، داریوش فرهنگ و ابراهیم فروزش که در سال 65 با اولین فیلمشان در جشنواره فیلم فجر حاضر بودند.
غیبت «باشو غریبه کوچک» بهرام بیضایی و «آب، باد، خاک» امیر نادری در جشنواره پنجم که سرآغاز توقیف این فیلم‌ها محسوب می‌شد و حضور نداشتن «دستفروش» محسن مخملباف در بخش رقابتی از دیگر اتفاقات عجیب این دوره از جشنواره بودند.
در جشنواره پنجم برای اولین بار پوسترهای سینمایی هم مورد داوری قرار گرفتند و نمایشگاهی از آنها برگزار شد. همچنین اولین‌بار در این دوره اسامی نامزدهای هر بخش، اعلام شد.
تماشاگران پرشمار «تیغ و ابریشم» در آغاز فیلم هر بار نام مسعود کیمیایی را بر روی پرده سینما دیدند فیلمساز مورد علاقه‌شان را تشویق کردند، هرچند پس از پایان فیلم اغلب آنها با نارضایتی سالن را ترک کردند.
سخنگوی مراسم پایانی جشنواره از مهمانان حاضر در سالن تقاضا کرد به دلیل حضور مهمانان روس در سالن از شعار مرگ بر شوروی خودداری کنند. اتفاقی که با اعتراض برخی روبه‌رو شد و صحنه‌های جالبی را در سالن اختتامیه رقم زد.
علیرضا شجاع نوری، عبدالله اسفندیاری و محمدمهدی حیدریان هیات انتخاب و عطاالله مهاجرانی، محمد خزاعی، منوچهر محمدی، محمدباقر کریمیان و منوچهر عسگری نسب هیات داوران پنجمین جشنواره فیلم فجر بودند.
داریوش ارجمند و سعید پورصمیمی بهترین بازیگران نقش اول و دوم مرد، عباس کیارستمی بهترین کارگردان و پرواز در شب بهترین فیلم این دوره شناخته شد. خانه دوست کجاست ساخته عباس کیارستمی هم جایزه ویژه هیات داوران را از آن خود کرد.
هرچند اکبر هاشمی رفسنجانی رئیس مجلس وقت در سخنرانی خود در اختتامیه این دوره از پذیرش حضور زنان در سینما از سوی جامعه آن روز به عنوان یک اتفاق مهم یاد کرده بود، اما هیات داوران این دوره هم هیچ یک از زنان را شایسته دریافت جایزه بهترین بازیگر ندانست.