ژان لوک گدار در 91 سالگی درگذشت

ژان لوک گدار فیلمساز فرانسوی-سوئیسی پیشگام موج نو در سینمای فرانسه بود.

سارینا عزتی‌زاده-سینماپلاک؛ روزنامه فرانسوی لیبراسیون گزارش داد ژان لوک گدار، کارگردان فرانسوی-سوئیسی که یکی از چهره‌های کلیدی در نوول وگ، جنبش فیلمسازی که سینما را در اواخر دهه 1950 و 60 متحول کرد، بود، در سن 91 سالگی درگذشت.

گدار که بیشتر به خاطر سبک فیلمبرداری نمادین، به ظاهر بداهه و همچنین رادیکالیسم سرسختانه شناخته می‌شود، با مجموعه‌ای از فیلم‌های سیاسی که به تعداد زیاد در دهه 1960 ساخت، جای خود را نشان داد. این کارگردان پیش از اینکه در سال‌های اخیر از احیای حرفه‌ای نامحتملی برخوردار شود، با فیلم‌هایی مانند فیلم سوسیالیسم Socialisme و خداحافظ زبان، سینما را با فناوری جدید دیجیتال آزمایش کرد.

ژان لوک گدار در سال 1930 در پاریس متولد شد، بزرگ شد و در نیون، در ساحل دریاچه ژنو در سوئیس به مدرسه رفت. پس از بازگشت به پاریس پس از اتمام مدرسه در سال 1949، گدار یک زیستگاه طبیعی در “کلوپ‌های سینما”ی روشنفکری یافت که پس از جنگ در پایتخت فرانسه شکوفا شد و بوته موج نوی فرانسه را ثابت کرد.
گدار پس از ملاقات با افرادی مانند آندره بازن منتقد و کارگردانان دیگر، فرانسوا تروفو، کلود شابرول و ژاک ریوت، شروع به نوشتن برای مجلات فیلم جدید، از جمله کایه دو سینما (Cahiers du Cinema) کرد. گدار از همان ابتدا با دفاع از فیلمسازی سنتی هالیوود و تبلیغ افرادی مانند هاوارد هاکس و اتو پرمینگر در مقابل چهره‌های شیک‌تر، یک یادداشت نابخردانه را ایجاد کرد. گدار همچنین برای همفری بوگارت احترام قائل بود، چیزی که در اولین فیلم بلند او، از نفس افتاده (Breathless) که در سال 1960 منتشر کرد، ظاهر شد.

گدار در دهه 1960 با سرعت به ساخت رشته‌ای از فیلم‌های مهم ادامه داد. فیلم بعدی او، سرباز کوچک (Le Petit Soldat)، به دولت فرانسه پیشنهاد و تا سال 1963 ممنوع شد، این فیلم همچنین فیلمی بود که در آن گدار با همسر آینده‌اش، آنا کارینا ملاقات کرد.فیلم زن زن است A Woman Is a Woman، ادای احترام خود و ارجاعی به موزیکال هالیوود بود.

در سال 1965 ازدواج گدار با کارینا به طلاق ختم شد. آخرین کار آنها که با هم ساخته شد، ادای احترامی به ادبیات داستانی آمریکایی که در ایالات متحده بود که در این کشور با مشکل کپی رایت مواجه شد. در این زمان گدار نیز کاملاً با سیاست انقلابی عصر شناخته شده بود و فیلمسازی او این را منعکس می‌کرد: او یک گروه فیلمسازی همراه با ژیگا ورتوف، کارگردان شوروی تاسیس کرد که در جشنواره فیلم کن در سال 1968 با شورش‌های دانشجویی در پاریس همدردی انجام دادند. او با دانشجوی جوان مارکسیست ژان پیر گورین در فیلم همه چیز روبه راه است Tout Va Bien، مطالعه‌ای در مورد اعتصاب در یک کارخانه سوسیس‌سازی با حضور جین فوندا، همکاری کرد.

گدار همچنین در سال 1970، آن_ماری میه‌ویل را ملاقات کرد که بعد ازدواج ناموفق‌اش به یک همکار دائمی و بعداً شریک زندگی‌اش تبدیل شد.

با گذشت دهه 70، مواضع تند سیاسی و روشنفکری گدار کم کم کمرنگ شد و اثر او در دهه 1980 کاهش یافت.

او در سال 2001 با فیلمی در ستایش عشق، بازگشتی دوباره به سینما داشت. فیلمی که برای جشنواره فیلم کن انتخاب شد. فیلم خداحافظی با زبان Goodbye To Language در سال 2014 باعث شد که او جایزه بزرگ فیلمسازی، جایزه هیئت داوران جشنواره کن را دریافت کند و کتاب تصویر Image Book که برای جشنواره فیلم کن 2018 انتخاب شده بود، جایزه نخل طلای ویژه دریافت کرد.

منبع: گاردین